του Παντελή Σαββίδη

Στα Τέμπη σκοτώθηκαν 57 νέοι άνθρωποι σε ένα σιδηροδρομικό ατύχημα με την δικαιοσύνη- και τη βουλή- να ψάχνουν αν φταίει κανείς. Όχι ποιος φταίει. Λες και μια τέτοια τραγωδία μπορεί να συμβεί μόνη της ή πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι θα μας συμβαίνει συχνά. Κατά δήλωση της κ. Καρυστιανού, η οποία έχασε το παιδί της στο δυστύχημα, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου της συνέστησε να πάει στην Εκκλησία να την παρηγορήσει.

Ο σιδηρόδρομος, ένα στρατηγικό μέσο για μια χώρα που βρίσκεται στην εξωτερική περιφέρεια μια ζώνης αστάθειας, σταματά στα Τέμπη, η χώρα δεν έχει σιδηροδρομική σύνδεση της πρωτεύουσάς της με την δεύτερη πόλη της, ούτε η δεύτερη πόλη με την ακριτική Αλεξανδρούπολη της οποίας ο γεωπολιτικός ρόλος είναι αναβαθμισμένος λόγω του αμερικανικού ενδιαφέροντος. Όχι του αθηναϊκού. Η Αλεξανδρούπολη μπορεί να γίνει πύλη με όλες τις χώρες ω τη βαλτική αλλά ούτε από τη Θεσσαλονίκη, ούτε πολύ περισσότερο από την Αθήνα είναι προσβάσιμη σιδηροδρομικά. Και ο σιδηρόδρομος σε περιόδους κρίσης είναι στρατηγικής σημασίας μέσο. Και γι την ασφάλεια της ίδιας της πόλης.

Στην Αίγινα, ένας αγωγός που τροφοδοτεί με νερό το νησί υπέστη για τέταρτη φορά δολιοφθορά χωρίς να μπορούν να εντοπιστούν οι δράστες και στην Αθήνα ονειρεύονται EastMed.

Στην πρωτεύουσα της χώρας το οργανωμένο έγκλημα δολοφονεί όποιον θέλει και όποτε θέλει στους δρόμους χωρίς οι αρχές να μπορούν να εντοπίσουν τους υπεύθυνους των ενεργειών αυτών και ο αρμόδιος υπουργός δηλώνει ότι θα πατάξει την τρομοκρατία, όχι, γενικώς, το έγκλημα. Ίσως διότι, θεωρεί πως οι τρομοκρατικές ενέργειες περιορίζονται στο πεδίο που ο ίδιος γνώριζε όταν πρωτοπήγε στο υπουργείο. Η ψηφιακή εποχή είναι δύσκολη για πολιτικούς της γενιάς του. Το οργανωμένο έγκλημα απέδειξε ότι βρίσκεται μπροστά από τις διωκτικές αρχές στα μέσα, την τεχνολογία και την προσαρμογή στον ψηφιακό κόσμο.

Από μια κακοκαιρία καταστράφηκε μέρος των πολεμικών ελικοπτέρων χωρίς να ιδρώσει το αυτί κανενός, αντιθέτως, έγινε προσπάθεια συγκάλυψης. Κανείς δεν γνωρίζει, αυτήν την στιγμή το μέγεθος της ζημιάς. Από μια ανθρωπιστική αποστολή στη Λιβύη οι Ένοπλες Δυνάμεις έχασαν πέντε, αν δεν κάνω λάθος, στελέχη τους, στο ναυτικό αλλά και στους άλλους κλάδους τα στελέχη αποχωρούν από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Οι φρεγάτες κανιβαλίζονται για να αποσταλεί μια στην Ερυθρά Θάλασσα σε μια αχρείαστη προσπάθεια επίδειξης σκληρής ισχύος ενώ, για τους παροικούντες τη Ιερουσαλήμ, η επιτυχία της προσπάθειας είναι αδύνατη. Η μόνη λύση για να ομαλοποιηθεί η ροή των πλοίων είναι να σταματήσει το Ισραήλ να δολοφονεί παλαιστίνιους αλλά κανείς δεν τολμά να το πιέσει.

Τα Ανώτατα Ιδρύματα βρίσκονται υπό κατάληψη επειδή οι φοιτητές-και πολλοί καθηγητές τους- δεν θέλουν ιδιωτικά πανεπιστήμια. Λένε πως ενδιαφέρονται για την αναβάθμιση της Ανώτατης Παιδείας αλλά τόσα χρόνια δεν μας έχουν πείσει περί αυτού. Για να εκλεγεί πρύτανης στο ΑΠΘ χρειάστηκε περισσότερος από ενάμισης χρόνος. Δείχνει πολλά. Πρωτίστως το ενδιαφέρον των καθηγητών, πια, όχι των φοιτητών για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Τα υπόλοιπα είναι φιλολογίες.

Τα Μέσα Ενημέρωσης στριμώχνονται σε έναν ανταγωνισμό αγιογραφίας και συγκάλυψης αδιαφορώντας για τις συνέπειες που προκαλούν στην πολιτική συνείδηση της κοινωνίας. Μια ολιγαρχία βαθιάς υποκουλτούρας έχει περιορίσει τον δημόσιο λόγο μεταξύ ποδοσφαίρου, μπουζουκιών και πρωϊνάδικων. Στις Βρυξέλλες η Ελλάδα καταγγέλλεται για έλλειψη Κράτους Δικαίου και στα ελληνικά μέσα δεν αναφέρεται ούτε λέξη.

Μια αυτοβαυκαλιζόμενη αθηναϊκή νομενκλατούρα έχει την ψευδαίσθηση πολιτισμικής υπεροχής επειδή ζει στον τόπο που αναπτύχθηκε στην αρχαιότητα ένας πολιτισμός, με συμμετόχους πολίτες από όλες τις πόλεις κράτη από τις οποίες υφήρπασε τον πλούτο και τις κατέστησε υποτελείς. Ούτε αυτόν τον πολιτισμό είναι ικανή να αναπαράγει αν δει κανείς το υπόβαθρο κλασικής παιδείας των νέων αποφοίτων της μέσης εκπαίδευσης. Βρήκε, όμως, έναν εθνικό στόχο. Να επιστραφούν τα γλυπτά του Παρθενώνα. Είναι η νέα Μεγάλη Ιδέα του αθηναϊκού κράτους του οποίου η εμβέλεια φθάνει, μετά δυσκολίας, ως την Λάρισα. Από εκεί και πάνω στο μυαλό των κυβερνώντων υπάρχει κάτι συγκεχυμένο που ονομάζεται Μακεδόνες και Θράκες. Είναι οι Νέες Χώρες, όπως αποκλήθηκαν. Η παλιά χώρα, η Ελλάδα, δηλαδή, και οι Νέες Χώρες. Οι αντιθέσεις της αρχαίας εποχής είναι παρούσες 2500 χρόνια μετά. Με συγχωρείτε που θα το επισημάνω, αλλά, η Συμφωνία των Πρεσπών βάζει σε προβληματισμό κατά πόσο ο σημερινός νοτιοελλαδισμός συμμερίζεται τους Έλληνες που στην αρχή του 20ου αιώνα πολέμησαν για τα εδάφη αυτά. Τους δικούς τους, δηλαδή, προγόνους, που άφησαν την ψυχή τους στη Μακεδονία, την Ήπειρο και την Θράκη.

Είναι η ίδια ακριβώς ιδεολογία που ηττήθηκε το 1922 και κατέστρεψε τον ελληνισμό της Μικράς Ασίας. Τον ελληνισμό που πρώτος παρήγαγε το ελληνικό θαύμα. Μια μικρονοϊκή, ιδεοληπτική εμμονή στα περιορισμένα όρια της πόλεως κράτους με σύμβολο τον βασιλιά, έστω και αν αποτελούσε κόκκινο πανί για τις δυνάμεις που εκείνη την στιγμή το έθνος είχε ανάγκη. Μια στρατιωτική ηγεσία εμφανούς ανικανότητας που δεν αντιλήφθηκε το στοιχειώδες της μη επέκτασης στο εσωτερικό μιας αχανούς εκτάσεως και σήμερα, οι ιδεολογικοί τους απόγονοι, με τη βοήθεια ενός κράτους μικρών κλιμάκων επιχειρεί να αναθεωρήσει την ιστορία. Και το κάνει επιτυχώς.

Είναι η ισχυρή Ελλάδα, η Ελλάδα που Επανιδρύθηκε πριν μερικά χρόνια και διοικείται, σήμερα, από ένα Επιτελικό Κράτος το οποίο μετέφερε στην Αθήνα και τα διοικητικά συμβούλια τοπικών συλλόγων ανά την επικράτεια.

Είναι η Ελλάδα που φθίνει. Μια Ελλάδα που ξεπεράσθηκε από χώρες που εισήλθαν διαλυμένες στην ευρωπαϊκή οικογένεια και σήμερα βρίσκονται πάνω από αυτήν. Μια Ελλάδα στην οποία ο κομματισμός και ο «ημετερισμός» αποτελούν τα κυρίαρχα στοιχεία.

Η Ελλάδα αυτή λικνίζεται στην γεωπολιτική αρένα της περιοχής ως ερωτευμένη-δεδομένη κορασίς. Δεν θα πείραζε τίποτε από όλα αυτά. Σιγά σιγά θα διορθώνονταν αν δεν υπήρχε δίπλα της μια υπαρξιακή απειλή. Η Τουρκία. Μια χώρα που κατέστη, ήδη περιφερειακή δύναμη και έχει την δυνατότητα όχι να αρνείται αλλά να υπαγορεύει τους όρους του παιχνιδιού. Στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε. Με ένα ορθολογικό σκεπτικό ο τούρκος υπουργός εξωτερικών αρνήθηκε την προσφορά της υφυπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτώριας Νούλαντ να εγκαταλείψει η Τουρκία τους S-400 (το λογικό σενάριο λέει να τους δώσει στο Αζερμπαϊτζάν ή σε άλλη φιλική της Τουρκίας χώρα, όπως έκανε η Κύπρος με τους S-300 που παραχώρησε στην Ελλάδα) και να μπει στο πρόγραμμα των F-35.

Είναι μύθος το σενάριο ότι η Ουάσιγκτον φροντίζει την αεροπορική ισορροπία στο ελληνοτουρκικό ισοζύγιο με την δυνατότητα που παραχώρησε στην Ελλάδα να αποκτήσει τα F-35. Όπως είπε ο κ. Φιντάν το F-35 είναι το πολεμικό αεροπλάνο που προορίζεται για τις χώρες του ΝΑΤΟ και αργά ή γρήγορα θα το προμηθευόταν η Ελλάδα. . Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν σκέφτονται με τη λογική της ισορροπίας ισχύος. Βλέπουν το συμφέρον τους σε χρονικό ορίζοντα που θέλουν να το διαχειριστούν. Την ώρα που βομβαρδίζουν τους Χούτι βρίσκουν δίοδο επαφής μαζί τους για διαπραγματεύσεις. Η Αθήνα γιατί εκτίθεται και εμπλέκεται σε μια μεσανατολική περιπέτεια που θα αμαυρώσει την εκτίμηση των λαών της περιοχής για τους γιουνάν οι οποίοι άφησαν το αποτύπωμά τους από την εποχή του Αλεξάνδρου; Ήταν η Ελλάδα της οικουμένης που δεν μπορεί να συλλάβει ο αθηναϊκός μικροελλαδισμός. Και τότε, οι δύο πόλεις που πρωταγωνίστησαν στην αρχαία εποχή (Αθήνα και Σπάρτη) έφεραν εμπόδια, μέχρι και με τους εχθρούς των Μακεδόνων συνεργάστηκαν αλλά δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στο πρώτο εθνικό κράτος που δημιούργησαν οι Μακεδόνες και στην διάδοση του ελληνικού πολιτισμού στην τότε γνωστή οικουμένη.

Στα ίδια διλήμματα βρισκόμαστε και σήμερα, αν προσθέσει κανείς και την παπική τιάρα ή το τουρκικό φακιόλιο. Ίδιοι προβληματισμοί αναπτύσσονται με εκείνους της Κωνσταντινούπολης που παρήκμασε πριν πέσει, εγκαταλείποντας την ύπαιθρο που την συντηρούσε.

Τι είναι αυτό που κάνει έναν λαό να μην μπορεί να σηκώσει κεφάλι μετά την μεγαλειώδη αρχαία εποχή του και ηρωϊκές στιγμές στην ιστορική διαδρομή του;

Αν υποθέσουμε πως η αρχαία εποχή ήταν η μητέρα μας μήπως ο Λακάν θα μας έλεγε πως βρισκόμαστε στο στάδιο του καθρέπτη; Στο στάδιο, δηλαδή, που από την φαντασιακή μας σχέση με το παρελθόν μας πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε ποιοι είμαστε σήμερα και πως θέλουμε να ενηλικιωθούμε;

Μήπως είναι καιρός; Αν δεν θέλουμε να εκλείψουμε; Αν δεν θέλει η ολιγαρχική τάξη να αναλάβει αυτόν τον ρόλο υπάρχει οδός διαφυγής;